Trong bối cảnh mua bán online bùng nổ, hàng nhái và hàng giả xuất hiện ngày càng nhiều, đặc biệt là các gian hàng trên mạng. Nhiều người bán, thậm chí là cả người mua cho rằng hàng “loại 2” hay “hàng giống 99%” là bình thường, nhưng thực tế pháp luật xem đây là hành vi vi phạm nghiêm trọng. Không chỉ ảnh hưởng đến quyền lợi người tiêu dùng và thương hiệu chính hãng, việc bán hàng nhái hàng giả còn có thể khiến người bán đối mặt với phạt hành chính, thậm chí bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Vậy bán hàng nhái hàng giả bị xử lý như thế nào? Liên hệ Luật sư Hình sự – Luật Hùng Bách qua hotline 0983.499.828 (Zalo) để được tư vấn cụ thể.
Hàng nhái, hàng giả là gì?
Trong thực tiễn pháp luật Việt Nam, cần phân biệt hai khái niệm thường bị nhầm lẫn là hàng giả và hàng nhái).
Hàng giả
Theo quy định tại Khoản 7 Điều 3 Nghị định 98/2020/NĐ-CP. Hàng giả là chỉ những loại hàng hoá:
- Hàng hóa có giá trị sử dụng, công dụng không đúng với nguồn gốc, tên gọi của hàng hóa, không đúng với nội dung đã công bố hoặc đăng ký; hàng hóa không có giá trị sử dụng;
- Hàng hóa có chỉ tiêu chất lượng, đặc tính kỹ thuật cơ bản, định lượng chất chính tạo nên giá trị sử dụng, công dụng của hàng hóa chỉ đạt mức từ 70% trở xuống so với mức tối thiểu;
- Thuốc giả, dược liệu giả;
- ..
Để được tư vấn, đánh giá chi tiết hành vi của mình có phải là buôn bán hàng giả hàng nhái hay không khách hàng có thể liên hệ tới Luật sư Hình sự – Luật Hùng Bách theo hotline 0983.499.828 (Zalo) để được tư vấn cụ thể, chi tiết hơn.
Hàng nhái
Có thể hiểu hàng nhái thường được dùng trong ngôn ngữ đời sống để chỉ sản phẩm bắt chước kiểu dáng, hình thức, thương hiệu nổi tiếng nhưng chưa chắc gắn nhãn hiệu đã đăng ký; bản chất có thể vừa xâm phạm sở hữu trí tuệ, vừa là hàng kém chất lượng, không đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn an toàn, chất lượng kỹ thuật do pháp luật hoặc do nhà sản xuất công bố (ví dụ: thực phẩm; mỹ phẩm; quần áo; thiết bị điện tử không đạt tiêu chuẩn;…).
Bán hàng nhái hàng giả có thể bao gồm nhiều hành vi khác nhau – từ vi phạm hành chính (bán hàng kém chất lượng, không khai báo) đến xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ (giả mạo hàng có thương hiệu) và trong các trường hợp nghiêm trọng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Các yếu tố cấu thành tội bán hàng nhái, hàng giả.
Hành vi được coi là phạm tội bán hàng nhái, hàng giả khi hành vi đó thoả mãn 4 yếu tố cấu thành tội phạm như sau:
- Khách thể: Hành vi của người phạm tội xâm phạm an toàn sức khỏe người tiêu dùng, trật tự quản lý thị trường, quyền sở hữu trí tuệ của người khác. (Phụ thuộc tính chất hàng hóa – thực phẩm/thuốc thì hậu quả nặng hơn).
- Mặt khách quan: Người phạm tội có hành vi thực tế như sản xuất, nhập khẩu, lưu thông, bán hàng giả; gắn nhãn hiệu giả; sao chép sản phẩm có bản quyền; cung cấp hàng hóa không đúng chất lượng; số lượng, giá trị hàng hoá và mức lợi nhuận bất chính.
- Chủ thể: Cá nhân thực hiện hành vi có năng lực trách nhiệm hình sự, pháp nhân thương mại nếu có hành vi bán hàng nhái, hàng giả cũng có thể bị xử lý hành chính theo quy định.
- Mặt chủ quan: Người thực hiện hành vi phạm tội với lỗi cố ý (biết là hàng giả/nhái nhưng vẫn sản xuất, buôn bán hoặc hưởng lợi).

Bán hàng nhái, hàng giả có bị xử phạt hành chính không?
Nhiều hành vi liên quan đến hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng sẽ bị xử phạt hành chính theo Nghị định số 98/2020/NĐ-CP (Quy định xử phạt trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng) và các nghị định, văn bản liên quan. Nghị định này quy định mức phạt tiền, biện pháp khắc phục hậu quả (thu hồi, tiêu hủy, tịch thu tang vật) tùy theo tính chất, giá trị hàng hóa và vai trò của người vi phạm. Mức phạt tiền từ 100 triệu đồng đối với cá nhân và có thể lên đến 400 triệu đồng đối với tổ chức.
Trên thực tế, hành vi giả mạo hàng có thương hiệu có giá trị nhỏ hoặc lợi ích bất chính thấp thường bị xử phạt hành chính (phạt tiền, buộc tiêu hủy, thu hồi, niêm phong). Nếu hành vi lặp lại, có tổ chức, lợi nhuận lớn hoặc gây hậu quả nghiêm trọng thì sẽ bị chuyển sang xử lý hình sự.
Bán hàng nhái, hàng giả bị xử lý như thế nào?
Như đã phân tích ở trên, hành vi bán hàng giả, hàng nhái sẽ có hai hình thức xử phạt chính:
Xử phạt hành chính hành vi bán hàng giả, hàng nhái
Căn cứ Nghị định 98/2020 (và các văn bản hướng dẫn sửa đổi, bổ sung), cơ quan quản lý thị trường, thanh tra chuyên ngành, cơ quan công an (nếu cần áp dụng biện pháp khẩn cấp) có thể xử phạt hành chính: phạt tiền theo khung, tịch thu tang vật, buộc tiêu hủy, buộc thu hồi hàng hóa, đình chỉ bán hàng, rút giấy phép (nếu có), công bố thông tin thu hồi. Mức phạt thay đổi theo giá trị hàng hóa, tính chất hành vi, vai trò tổ chức hay cá nhân.
Nếu khách hàng muốn biết rõ hành vi vi phạm của mình phải chịu mức phạt cụ thể bao nhiêu có thể liên hệ tới Luật sư Hình sự – Luật Hùng Bách theo hotline 0983.499.828 (Zalo) để được tư vấn cụ thể, chi tiết hơn.
Truy cứu trách nhiệm hình sự
Khi hành vi đủ yếu tố cấu thành tội phạm, người phạm tội có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Tuỳ từng hành vi cụ thể mà người phạm tội có thể bị truy cứu với các tội danh sau đây”
- Điều 192 BLHS: Tội sản xuất, buôn bán hàng giả (khung phạt tù 1–15 năm tù, phạt tiền, các biện pháp bổ sung; pháp nhân thương mại có thể bị phạt rất lớn hoặc đình chỉ hoạt động).
- Điều 193–195: quy định về hàng giả là lương thực, thực phẩm; thuốc chữa bệnh; vật tư nông nghiệp… những trường hợp này có khung phạt nghiêm hơn (phạt tù cao hơn) do hậu quả trực tiếp tới sức khỏe, tính mạng.
- Điều 226 BLHS: Tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp (làm giả nhãn hiệu được bảo hộ) – cũng có thể bị truy cứu hình sự nếu hành vi là với quy mô thương mại hoặc nhằm thu lợi lớn, gây thiệt hại đáng kể cho chủ thể quyền.
Ngoài ra, người có hành vi bán hàng giả, hàng nhái còn có thể phải chịu trách nhiệm dân sự. Chủ sở hữu nhãn hiệu hoặc quyền tác giả có thể khởi kiện dân sự yêu cầu bồi thường, yêu cầu tịch thu, tiêu hủy hàng giả.
Luật sư bào chữa tội bán hàng nhái, hàng giả
Với chuyên môn và khả năng hỗ trợ, đảm bảo được quyền lợi cho khách hàng. Luật sư dần khẳng định được vai trò quan trọng của mình trong việc giải quyết các vụ án hành chính,dân sự và hình sự.
Với hành vi buôn bán hàng giả, hàng nhái, Luật sư Hình sự – Luật Hùng Bách có thể:
- Tư vấn pháp lý ngay từ đầu: phân tích hành vi của khách hàng (có biết là hàng giả không? nguồn gốc hàng, chứng cứ chứng minh không có chủ ý?…), đánh giá khả năng bị xử lý hành chính hay truy cứu hình sự, đưa ra gợi ý để khách hàng thực hiện các biện pháp khắc phục (thu hồi; tiêu hủy; trả lại tiền khách hàng;…).
- Luật sư tham gia cùng khách hàng trong quá trình làm việc với cơ quan quản lý, chủ quyền sở hữu trí tuệ để tìm hướng giảm nhẹ hậu quả.
- Bào chữa trong tố tụng hình sự: Yêu cầu cơ quan điều tra thu thập, giám định chứng cứ. Tranh luận về mặt chủ ý, vai trò của khách hàng trong vụ án (chủ mưu; chủ thể thực hiện; hay chỉ là người bán nhỏ lẻ;…). Tận dụng các tình tiết giảm nhẹ: hợp tác; đã khắc phục hậu quả; nhận lỗi; hoàn trả tiền; ít kinh nghiệm; bán thuê; bị lừa;… nhằm giảm nhẹ hình phạt hoặc tránh truy tố trách nhiệm hình sự.
- Bảo vệ quyền lợi dân sự và hỗ trợ thủ tục hành chính: giúp khách hàng soạn đơn; tài liệu; yêu cầu bồi thường; tham gia hòa giải; kháng cáo quyết định hành chính nếu mức phạt hoặc biện pháp khắc phục không phù hợp.
- Ngoài ra, Luật sư còn có thể đưa ra tư vấn giúp khách hàng có chiến lược phòng ngừa rủi ro như: tư vấn xây dựng hệ thống kiểm soát nguồn cung; hợp đồng mua bán; kiểm soát chất lượng; đăng ký nhãn hiệu; hướng dẫn tuân thủ pháp luật thương mại điện tử và ghi nhãn mác; giảm rủi ro bị truy cứu hình sự;…
Liên hệ Luật sư hình sự Luật Hùng Bách
Luật Hùng Bách là một trong những đơn vị luật sư hàng đầu tại Việt Nam hiện nay, với đội ngũ luật sư, cán bộ nhiều kinh nghiệm trong các lĩnh vực hình sự, dân sự, doanh nghiệp, hôn nhân và gia đình,… Chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ, giải đáp mọi thắc mắc về pháp lý của bạn. Nêu bạn còn thắc mắc về nội dung: Thủ tục ly hôn với người mất năng lực hành vi dân sự. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được giải đáp thắc mắc.
Để được tư vấn, hỗ trợ về các thủ tục pháp lý, bạn có thể liên hệ Luật sư làm việc tại Văn phòng, chi nhánh ở Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Khánh Hòa, Hà Tĩnh, Nhật Bản,… theo các phương thức sau:
- Email: Luathungbach@gmail.com
- Điện thoại: 0983499828 (Zalo/Viber)
- Fanpage: https://www.facebook.com/LuatHungBach
- Website: https://luathungbach.vn/
Trân trọng!
