Thủ tục phân chia di sản thừa kế khi không có di chúc

Một người mất đi mà không có di chúc thì tài sản giải quyết thế nào? Thủ tục phân chia di sản thừa kế khi không có di chúc thực hiện ra sao? Các bên có tự làm thủ tục thỏa thuận phân chia di sản thừa kế được không… Những vướng mắc nêu trên sẽ được Luật Hùng Bách giải đáp trong bài viết dưới đây. Nếu có câu hỏi liên quan về thừa kế các bạn có thể liên hệ trực tiếp Luật sư qua số điện thoại 097.111.5989 (có zalo) để được tư vấn.

Di chúc là gì?

Theo quy định tại Điều 624 Bộ luật dân sự năm 2015, khái niệm di chúc được hiểu là:

Sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.

Đối chiếu quy định trên, có một số đặc điểm về di chúc như sau:

• Di chúc không bắt buộc phải thể hiện dưới hình thức văn bản. Hay nói cách khác ý chí của người lập di chúc có thể được thể hiện bằng bất kỳ hình thức nào (miễn là đảm bảo điều kiện có hiệu lực của di chúc).
• Mục đích của di chúc là để định đoạt tài sản của người lập di chúc.
• Việc chuyển quyền tài sản theo di chúc chỉ có giá trị khi người lập di chúc mất. Di chúc có thể bị hủy bỏ, thay thế hoặc sửa đổi bởi người lập khi còn sống.

Di chúc hợp pháp là gì?

Theo quy định pháp luật di chúc hợp pháp phải đáp ứng đầy đủ điều kiện về mặt nội dung và hình thức như sau:

Về hình thức của di chúc.

Pháp luật hiện hành ghi nhận một số loại di chúc gồm:

Hình thức di chúc bằng văn bản.

• Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng.
• Di chúc bằng văn bản có người làm chứng.
• Di chúc bằng văn bản có công chứng.
• Di chúc bằng văn bản có chứng thực.

Hình thức di chúc miệng.

Mỗi loại hình di chúc trên lại có điều kiện riêng về hình thức. Ví dụ: Số lượng người làm chứng, thời gian chuyển từ di chúc miệng sang hình thức văn bản,… Cần đáp ứng đầy đủ mới đảm bảo có giá trị. Nếu đang có nhu cầu lập di chúc hoặc cần đánh giá giá trị của di chúc đã lập các bạn vui lòng liên hệ trực tiếp Luật sư theo số: 097.111.5989 (có zalo)

Xem thêm: Thủ tục phân chia di sản thừa kế – Liên hệ 097.111.5989 (có zalo).

Về nội dung của di chúc.

Điều 631 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định một bản di chúc cần có những nội dung sau:

• Ngày, tháng, năm lập di chúc;
• Họ, tên và nơi cư trú của người lập di chúc;
• Họ, tên người, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản;
• Di sản để lại và nơi có di sản.

Ngoài ra, người lập di chúc có thể bổ sung các nội dung khác theo ý chí, nguyện vọng của mình.

Như vậy, di chúc được lập hợp pháp có thể dưới hình thức bằng văn bản hoặc di chúc miệng. Tuy nhiên, dù lập dưới hình thức nào thì cũng cần phải đáp ứng được các điều kiện về mặt hình thức và nội dung của di chúc như đã nêu trên. Nếu có bất cứ thắc mắc nào liên quan tới lập di chúc hợp pháp xin vui lòng liên hệ Luật Hùng Bách qua số điện thoại 097.111.5989 (có zalo) để được hỗ trợ.

Xem thêm: Di chúc có hiệu lực khi nào

Không có di chúc có chia thừa kế được không?

Không có di chúc có chia thừa kế được không? Đây là câu hỏi được rất nhiều người gửi tới Luật Hùng Bách trong thời gian gần đây. Luật sư thừa kế xin giải đáp như sau:

Khoản 1 Điều 650 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định:

Thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong trường hợp sau đây:

a) Không có di chúc;

…

Theo quy định trên, trường hợp hợp người để lại di sản thừa kế mất và không lập di chúc thì di sản sẽ được phân chia theo pháp luật cho các đồng thừa kế. Thừa kế theo pháp luật được hiểu như sau: “Thừa kế theo pháp luật là thừa kế theo hàng thừa kế, điều kiện và trình tự thừa kế do pháp luật quy định.”

Việc thừa kế trong trường hợp này được thực hiện theo hàng thừa kế, theo nguyên tắc ưu tiên: Nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản thì người ở hàng thừa kế sau sẽ được nhận phần di sản đó.

Các trường hợp chia thừa kế theo pháp luật.

Thủ tục chia di sản thừa kế theo pháp luật chỉ được thực hiện trong các trường hợp như:

• Người để lại di sản lập di chúc nhưng di chúc không đảm bảo quy định pháp luật để có hiệu lực;
• Những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế;
• Người được nhận di sản theo di chúc từ chối nhận di sản hoặc thuộc trường hợp không có quyền hưởng di sản;
• Phần di sản chưa được ghi nhận bằng di chúc hoặc nội dung di chúc đó không có hiệu lực;
• …

Trên đây là giải đáp của Luật Hùng Bách về câu hỏi: Không có di chúc có chia thừa kế được không? Nếu còn bất kỳ vướng mắc nào về nội dung này hoặc các vấn đề pháp lý về thừa kế bạn đọc có thể liên hệ trực tiếp Luật sư theo số: 097.111.5989 (có zalo).

Xem thêm: Tổng hợp quy định của luật thừa kế tài sản có di chúc

Các hàng thừa kế theo quy định của pháp luật.

Căn cứ Điều 651 Bộ luật Dân sự năm 2015 thì hàng thừa kế theo pháp luật gồm:

• Hàng thừa kế thứ nhất: Vợ, chồng, cha, mẹ (gồm cả cha mẹ đẻ và cha mẹ nuôi) của người chết.
• Hàng thừa kế thứ hai: Ông bà nội ngoại; anh, chị, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông bà nội ngoại.
• Hàng thừa kế thứ ba: Cụ nội; cụ ngoại; bác, chú, cậu, cô, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

Một số lưu ý khi chia thừa kế theo pháp luật.

Những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất sẽ được nhận thừa kế do người đã chết để lại, những người này sẽ được hưởng thừa kế phần di sản bằng nhau.

Trường hợp những người ở hàng thừa kế thứ nhất không còn ai do đã chết hoặc những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản thì những người ở hàng thừa kế thứ hai mới thuộc đối tượng được nhận thừa kế.

Nếu hàng thừa kế thứ hai không còn ai do đã chết hoặc những người thuộc hàng thừa kế thứ hai không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản thì những người ở hàng thừa kế thứ ba mới thuộc đối tượng được nhận thừa kế.

Xem thêm: Thủ tục phân chia tài sản – Liên hệ 097.111.5989 (có zalo).

Cách chia di sản thừa kế không có di chúc.

Câu hỏi: Chào Luật sư. Tôi tên là Hoàng Văn H ở Thái Thụy, Thái Bình. Tôi có câu hỏi về thừa kế mong Luật sư giải đáp. Khi còn sống bố mẹ tôi có một thửa đất ở quê và đã họp gia đình tuyên bố cho anh trai tôi là con trưởng đất này để xây nhà thờ họ. Nhưng sau khi bố mẹ mất anh trai không làm đúng ý nguyện mà đang có ý định cắt đất ra chia cho các con. Bố mẹ tôi mất đều không có di chúc gì giờ các anh em tôi muốn kiện chia đất này và lấy để xây nhà thờ có được không? Mong Luật sư tư vấn giúp tôi. Tôi xin cảm ơn.

Tư vấn của Luật sư.

Chào anh H. Theo quy định Bộ luật dân sự năm 2015 khi người có tài sản mất không để lại di chúc thì chia di sản thừa kế sẽ chia theo pháp luật. Khi đó, sẽ có hai cách phân chia di sản thừa kế không có di chúc:

• Cách 1: Các đồng thừa kế thỏa thuận phân chia di sản thừa kế;
• Cách 2: Một trong các bên khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết nếu không thỏa thuận được. Tòa án sẽ tiến hành chia đều di sản cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất.

Trên đây là tư vấn của Luật sư, nếu còn có vướng mắc liên quan đến di sản thừa kế anh H và bạn đọc có thể trực tiếp liên hệ số điện thoại Luật sư: 097.111.5989 (có zalo).

Thủ tục phân chia di sản thừa kế không có di chúc.

Như đã phân tích, khi không có di chúc các bên có thể thực hiện thủ tục thỏa thuận phân chia di sản thừa kế hoặc khởi kiện tranh chấp thừa kế tại Tòa án (tùy từng trường hợp). Khi đó, thủ tục phân chia di sản thừa kế có thể được giải quyết theo một trong hai trường hợp như sau:

Thủ tục thỏa thuận phân chia di sản thừa kế.

Trường hợp thống nhất được việc thỏa thuận, các đồng thừa kế thực hiện theo các bước sau:

• Bước 1. Các bên thỏa thuận về phương án phân chia di sản.
• Bước 2. Phòng công chứng/Văn phòng công chứng tiếp nhận hồ sơ.
• Bước 3. Niêm yết việc thụ lý công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế.
• Bước 4. Ký thỏa thuận và công chứng văn bản thỏa thuận.
• Bước 5. Thực hiện thủ tục điều chỉnh các giấy tờ về tài sản (nếu có).

Thủ tục khởi kiện tranh chấp di sản thừa kế tại Tòa án.

Thủ tục chia di sản thừa kế này được áp dụng khi các đồng thừa kế không thỏa thuận được về việc phân chia. Theo đó, thủ tục được thực hiện như sau:

• Bước 1. Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện gửi tới Tòa án có thẩm quyền.
• Bước 2. Lựa chọn hoặc từ chối tham gia thủ tục hòa giải tiền tố tụng. Trường hợp không lựa chọn hòa giải, thủ tục sẽ được chuyển tới bước 3.
• Bước 3. Nộp tiền tạm ứng án phí và Tòa án thụ lý hồ sơ khởi kiện.
• Bước 4. Tòa án thực hiện các thủ tục để chuẩn bị xét xử (xác minh thông tin, hòa giải, công bố chứng cứ,..).
• Bước 5. Mở phiên tòa xét xử vụ án tranh chấp di sản thừa kế.

Hồ sơ phân chia di sản thừa kế không có di chúc.

Tương ứng với 02 phương án phân chia di sản thừa kế, người dân cần chuẩn bị hồ sơ như sau:

Hồ sơ phân chia di sản thừa kế theo thỏa thuận.

Hồ sơ để thực hiện thủ tục phân chia di sản thừa kế khi không có di chúc bao gồm:

• Phiếu yêu cầu công chứng;
• Các giấy tờ nhân thân như: CCCD/hộ chiếu và giấy tờ về cư trú của những người thừa kế.
• Các giấy tờ chứng minh về tài sản của người để lại di sản bao gồm: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; sổ tiết kiệm, Giấy đăng ký xe; Giấy chứng nhận cổ phần,…;
• Giấy tờ về quan hệ giữa người thừa kế và người để lại di sản.

Sau khi tiếp nhận hồ sơ của người có yêu cầu khai nhận di sản thừa kế, văn phòng công chứng/phòng công chứng sẽ xem xét tính hợp lệ của hồ sơ và yêu cầu. Trường hợp hồ sơ đầy đủ và hợp lệ thì phòng công chứng sẽ tiến hành giải quyết hồ sơ. Trường hợp không hợp lệ thì có thể từ chối giải quyết hồ sơ.

Hồ sơ khởi kiện phân chia di sản thừa kế.

Người yêu cầu Tòa án giải quyết cần chuẩn bị các giấy tờ sau:

• Đơn khởi kiện phân chia di sản thừa kế – Liên hệ Luật sư hỗ trợ soạn đơn: 097.111.5989 (có zalo).
• Giấy chứng tử của người để lại di sản thừa kế;
• Giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người có di sản và người thừa kế;
• Giấy tờ xác nhận cư trú của người khởi kiện, người bị kiện (nếu có);
• Giấy tờ nhận thân của người khởi kiện: CCCD/hộ chiếu/…;
• Giấy tờ về tài sản thừa kế: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; Sổ tiết kiệm; Giấy đăng ký xe; Giấy chứng nhận cổ phần,…;

Trước khi tiến hành thủ tục phân chia di sản thừa kế các bạn cần làm rõ vụ việc của mình có thể thỏa thuận được hay không từ đó lựa chọn phương án phù hợp. Nếu không có thời gian thực hiện hoặc chưa nắm chắc quy định pháp luật các bạn có thể nhờ Luật sư tư vấn/hỗ trợ trọn gói thủ tục. Mọi nhu cầu hỗ trợ được Luật sư thừa kế tiếp nhận và giải quyết qua Hotline: 097.111.5989 (có zalo).

Luật sư phân chia di sản thừa kế không có di chúc.

Chia di sản thừa kế không có di chúc là trường hợp thường gặp trong đời sống hiện nay. Tuy nhiên không phải ai cũng nắm được trình tự, thủ tục thực hiện. Hoặc nhiều trường hợp nắm được thủ tục nhưng không muốn tốn thời gian đi lại, làm việc nhiều lần. Khi đó, sự tham gia của Luật sư thừa kế sẽ hỗ trợ bảo vệ quyền lợi tối đa, giúp vụ việc được giải quyết nhanh và thuận lợi hơn. Tùy thuộc vào nhu cầu khách hàng Luật sư thừa kế có thể tham gia hỗ trợ các thủ tục:

• Tư vấn thủ tục thừa kế chuẩn quy định;
• Hướng dẫn chuẩn bị hồ sơ thỏa thuận chia di sản, hồ sơ khởi kiện tại Tòa án;
• Soạn thảo mẫu Văn bản khai nhận di sản thừa kế, đơn khởi kiện,…;
• Tham gia hỗ trợ thủ tục công chứng văn bản thỏa thuận chia di sản;
• Nhận ủy quyền thực hiện các thủ tục điều chỉnh giấy tờ về tài sản sau thừa kế;
• Thay mặt khách hàng làm việc với cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan;
• Tham gia tranh tụng tại Tòa án đối với các vụ án tranh chấp thừa kế;
• …

Quý khách hàng có nhu cầu được tư vấn các dịch vụ, thủ tục liên quan tới phân chia di sản thừa kế và phân chia di sản thừa kế khi không có di chúc nói riêng vui lòng liên hệ với chúng tôi qua số: 097.111.5989 (có zalo). Luật Hùng Bách luôn sẵn sàng tư vấn các nội dung nhanh chóng, chất lượng với chi phí hợp lý tới khách hàng.

Liên hệ Luật sư tư vấn – Luật Hùng Bách.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Hùng Bách về nội dung Thủ tục phân chia di sản thừa kế khi không có di chúc. Nếu bạn còn có thắc mắc liên quan đến thừa kế hay những câu hỏi khác trong các lĩnh vực: Dân sự, Hôn nhân và Gia Đình, Doanh nghiệp, Đất đai, Hình sự,… Liên hệ Luật sư của chúng tôi làm việc tại Văn phòng, chi nhánh ở: Hà Nội; TP. Hồ Chí Minh; Đà Nẵng, Khánh Hòa; Hà Tĩnh; Nhật Bản;… theo các phương thức sau:

• Email: Luathungbach@gmail.com
• Điện thoại: 097.111.5989 (có zalo).
• Fanpage: https://www.facebook.com/LuatHungBach
• Website: https://luathungbach.vn

Trân trọng!