Hiện nay có rất nhiều trường hợp được nhận thừa kế đất nhưng chưa thực hiện khai nhận, phân chia di sản. Sau một thời gian phần đất này được người khác chiếm hữu, sử dụng. Hoặc người thừa kế khác tự ý kê khai, đứng tên trên giấy chứng nhận/sổ đỏ. Các tình huống này dẫn tới quyền lợi hợp pháp của chính người thừa kế bị ảnh hưởng. Vậy, khi xảy ra các vụ việc tương tự phải làm gì để bảo vệ quyền tài sản? Chia thừa kế đất đã cấp sổ đỏ cho người khác có được không? Hay đất đã cấp sổ đỏ cho người khác có chia thừa kế được không?… Hãy cùng Luật Hùng Bách tìm hiểu trong bài viết dưới đây. Hoặc liên hệ trực tiếp số điện thoại Luật sư đất đai 097.111.5989 (có zalo) để được hỗ trợ.
Thừa kế đất là gì?
Điều 609 Bộ luật dân sự năm 2015 ghi nhận về quyền thừa kế như sau:
“Điều 609. Quyền thừa kế
Cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.
Người thừa kế không là cá nhân có quyền hưởng di sản theo di chúc”.
Từ quy định trên có thể hiểu thừa kế quyền sử dụng đất là việc người thừa kế nhận quyền sử dụng đất của người đã mất. Thủ tục này được thực hiện theo hai dạng là thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp luật.
Chia thừa kế đất đã cấp sổ đỏ cho người khác là gì?
Để nắm được nội dung này đầu tiên chúng ta cần làm rõ sổ đỏ là gì?
Sổ đỏ là tên gọi người dân thường sử dụng để chỉ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Loại giấy tờ này hiện nay được pháp luật ghi nhận tại khoản 16 Điều 3 Luật đất đai năm 2013 như sau:
“Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất là chứng thư pháp lý để Nhà nước xác nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất hợp pháp của người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và quyền sở hữu tài sản khác gắn liền với đất”.
Chia thừa kế đất đã cấp sổ đỏ cho người khác là việc người có quyền thừa kế yêu cầu phân chia tài sản là quyền sử dụng đất. Trong đó, đất đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người khác sau khi chủ sử dụng đất mất.
Đặc điểm của việc chia thừa kế đất đã cấp sổ đỏ cho người khác.
Chia thừa kế đất đã được cấp giấy sổ đỏ cho người khác có một số đặc điểm cơ bản như sau:
- Thường xảy ra trong trường hợp thừa kế không có di chúc.
- Các đồng thừa kế chưa thực hiện thủ tục phân chia di sản theo quy định pháp luật.
- Đất đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho một hoặc nhiều người khác.
- Người đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất không đồng ý chia di sản với thừa kế (hoặc không thống nhất được cách phân chia).
- Việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trong trường hợp này thường không đúng với quy định pháp luật.
Trên đây là các đặc điểm phố biến đối với trường hợp chia thừa kế đất đã cấp sổ đỏ cho người khác. Trong một số vụ việc khá, các đặc điểm này có thể khá rõ ràng nhưng cũng có trường hợp không đầy đủ các yếu tố trên. Hoặc có những dấu hiệu khác hiếm gặp hơn. Tùy vào vụ việc cụ thể khách hàng cần có đánh giá riêng. Nếu có thắc liên quan tới nội dung này các bạn có thể liên hệ trực tiếp số 097.111.5989 (có zalo) để được Luật sư tư vấn.
Các trường hợp chia thừa kế đất đã cấp sổ đỏ cho người khác.
Chia thừa kế đất đã cấp sổ đỏ cho người khác xảy ra ở nhiều dạng khác nhau. Dựa trên kinh nghiệm giải quyết các vụ việc này chúng tôi xin đưa ra một số trường hợp chia thừa kế đất đã cấp sổ đỏ cho người khác điển hình như sau:
Đất được cấp sổ đỏ cho một trong các đồng thừa kế.
Ví dụ: Vợ chồng ông A và bà B có tạo lập được 200m2 đất ở. Khi còn sống ông bà có nói miệng sẽ chia đều đất cho hai người con; nhưng do đất chưa có sổ nên chưa làm thủ tục tặng cho được. Hai ông bà lần lượt mất vào năm 2009 và 2010 mà không để lại di chúc. Từ đó người anh cả sống trên đất và thờ cũng bố mẹ nên tự kê khai cấp sổ đỏ. Người em đi lấy chồng xa nên đến năm 2020 mới biết anh đã đứng tên toàn bộ đất. Nay người em muốn lấy lại một nửa đất và làm sổ đỏ đứng tên mình.
Đây là một trường hợp điển hình trong thủ tục chia thừa kế đất đã cấp sổ đỏ cho một người thừa kế. Ngoài ra cũng có trường hợp một số đồng thừa kế đã tự chia nhau cấp sổ. Sau đó, người thừa kế không được chia khởi kiện yêu cầu chia lại di sản.
Đất được cấp sổ đỏ cho người khác.
Việc cấp sổ đỏ trong trường hợp này thường được thực hiện cho một số đối tượng không phải người thừa kế như:
- Người được giao quản lý, trông nom đất sau khi người để lại di sản mất;
- Người trực tiếp sử dụng đất;
Ví dụ: Ông X và bà Y có 5 người con chung. Sau khi bà B mất, ông A được nhà nước nhà nước giao một thửa đất vào năm 1980. Sau đó đã xây dựng nhà và có đón em gái (đã ly hôn chồng) cùng cháu về sống chung. Năm 2005, em gái ông A mất, con của em gái (là anh M) vẫn tiếp tục sống cùng ông A. Đến năm 2007 ông A cũng mất không để lại di chúc. Khi đó, anh M đã xin được tiếp tục sử dụng đất đến khi con của ông A về quê sẽ trả lại. Tuy nhiên anh M sau đó đã kê khai cấp sổ đỏ và không đồng ý trả lại nhà đất vì cho rằng đất này anh M giữ để thờ cúng ông A, bà B.
Đất đã được cấp sổ đỏ và được chuyển nhượng sang tên người khác.
Tương tự như trường hợp của ông X nêu trên. Tuy nhiên có thêm nội dung là sau khi được cấp sổ đỏ, anh M đã bán toàn bộ đất cho chị N là người cùng xóm. Trường hợp này quyền lợi của những người thừa kế sẽ bị ảnh hưởng khá lớn.
Vậy, để xác định chia thừa kế đất đã cấp sổ đỏ cho người khác có được không? Luật Hùng Bách xin làm rõ trong nội dung dưới đây.
Chia thừa kế đất đã cấp sổ đỏ cho người khác có được không?
Đây là câu hỏi chúng tôi nhận được rất nhiều từ những người thừa kế bị xâm phạm quyền lợi. Nhiều người cho rằng sổ đỏ là giấy tờ mà nhà nước ghi nhận quyền của người được cấp sổ với đất. Vì thế không thể chia thừa kế đất đã cấp sổ đỏ cho người khác. Điều này cũng đồng nghĩa rằng người thừa kế mất toàn bộ quyền lợi của mình.
Suy nghĩ nêu trên chưa hoàn toàn chính xác. Chúng tôi xin phân tích rõ theo hai trường hợp như sau:
Thứ nhất, có thể chia thừa kế đất.
Trường hợp này được áp dụng khi:
- Đất được cấp sổ đỏ lần đầu cho người khác;
- Đất được chuyển tên từ người để lại di sản sang người khác.
Đặc điểm chung cho hai trường hợp này là việc cấp sổ đỏ, sang tên sổ đỏ được thực hiện chưa đúng quy định pháp luật. Có thể giải thích cơ bản như sau:
Điều 99 Luật đất đai năm 2013 quy định trường hợp sử dụng đất được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất liên quan tới thừa kế. Cụ thể:
“c) Người được chuyển đổi, nhận chuyển nhượng, được thừa kế, nhận tặng cho quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất; người nhận quyền sử dụng đất khi xử lý hợp đồng thế chấp bằng quyền sử dụng đất để thu hồi nợ.”
Khi xảy ra thủ tục thừa kế, tất cả những người thừa kế đều có quyền với di sản. Bất kỳ ai (dù là người thừa kế hay người khác) tự ý kê khai cấp sổ đỏ hoặc sang tên sổ đều không đúng quy định. Cụ thể là vi phạm về đối tượng được cấp giấy chứng nhận.
Thứ hai, không thể chia thừa kế đất.
Trường hợp này áp dụng khi đất đã được chuyển cho bên thứ ba thông qua giao dịch như: Chuyển nhượng; tặng cho; … một cách hợp pháp. Và bên thứ ba đã được ghi nhận tên trên sổ địa chính.
Khi gặp phải trường hợp này khả năng để yêu cầu phân chia đất cho người thừa kế không lớn. Tuy nhiên, các đồng thừa kế không mất toàn bộ quyền lợi mà có quyền yêu cầu nhận lại giá trị tài sản thừa kế bằng tiền.
Khi gặp phải các trường hợp trên, bạn đọc có thể liên hệ số điện thoại Luật sư đất đai: 097.111.5989 (có zalo) để được tư vấn bảo vệ tốt nhất quyền lợi của mình.
Thủ tục khởi kiện chia thừa kế đất đã cấp sổ đỏ cho người khác.
Về cơ bản, các tranh chấp thừa kế có thể được giải quyết thông quá thủ tục tố tụng tại Tòa án. Tuy nhiên, riêng đối với trường hợp chia thừa kế đất đã cấp sổ đỏ cho người khác sẽ phức tạp hơn. Sau đây chúng tôi xin làm rõ theo ba giai đoạn như sau:
Tự thỏa thuận giải quyết thừa kế.
Các mâu thuẫn thừa kế xảy ra chủ yếu với những người có quan hệ huyết thống. Vì vậy, việc tranh chấp với nhau nên được hạn chế tối đa. Khi đó, phương án tự thỏa thuận là cách thức được ưu tiên nhất.
Trong thủ tục này, các bên chỉ cần ngồi lại phân tích về nguồn gốc đất; giải quyết dựa trên nguyện vọng của người để lại di sản khi còn sống; hoặc theo thỏa thuận của các bên tại thời điểm phân chia.
Nếu thống nhất được thỏa thuận phân chia, các bên cần thực hiện một số thủ tục hành chính để điều chỉnh lại thông tin trên Giấy chứng nhận quyển sử dụng đất.
Hòa giải để giải quyết tranh chấp đất đai tại UBND cấp xã.
Thủ tục hòa giải chỉ bắt buộc đối với trường hợp đất được cấp sổ đỏ cho người không được quyền thừa kế di sản. Khi đó, tranh chấp cơ bản nhất sẽ phát sinh giữa người thừa kế và người đang đứng tên sổ đỏ (và có thể là trực tiếp sử dụng đất). Và tranh chấp này sẽ là tranh chấp quyền sử dụng đất. Cụ thể:
Khoản 2 Điều 3 Nghị quyết số 04/2017/NQ-HĐTP quy định:
“Điều 3. Về chưa có đủ điều kiện khởi kiện theo quy định của pháp luật quy định tại điểm b khoản 1 Điều 192 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015.
…
Đối với tranh chấp ai là người có quyền sử dụng đất mà chưa được hòa giải tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp theo quy định tại Điều 202 Luật đất đai năm 2013 thì được xác định là chưa có đủ điều kiện khởi kiện quy định tại điểm b khoản 1 Điều 192 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015”.
Như vậy, đây vừa là thủ tục giúp các bên đàm phán có sự tham gia của Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai. Và cũng là điều kiện bắt buộc để có thể khởi kiện tranh chấp tới Tòa án.
Tham khảo bài viết: Quy trình, thủ tục hòa giải tranh chấp đất đai.
Khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp.
Đây là phương án cuối cùng nhằm giải quyết dứt điểm vụ việc. Được sử dụng trong trường hợp các bên đã không thể tự thương lượng, giải quyết bằng tình cảm. Khi thực hiện thủ tục này các bên cần tuân thủ trình tự tố tụng nghiêm ngặt. Đồng thời phồi hợp với Tòa án để vụ việc dược giải quyết nhanh chóng và chính xác nhất.
Bạn đọc cần tìm hiểu kỹ hơn về thủ tục giải quyết tranh chấp thừa kế tại Tòa án có thể liên hệ trực tiếp Luật sư theo số: 097.111.5989 (có zalo) hoặc tham khảo bài viết: Thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai thừa kế chi tiết.
Chi phí chia thừa kế đất đã cấp sổ đỏ cho người khác.
Câu hỏi:
Kính chào Luật sư đất đai. Tôi có đọc được rất nhiều bài viết của Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp thừa kế. Gia đình tôi cũng đang cần chia thừa kế đất đã cấp sổ đỏ cho người khác. Tôi cần tìm hiểu về các chi phí tôi phải trả và cả phí nếu nhờ Luật sư bảo vệ. Mong Luật sư giải đáp để gia đình tôi chuẩn bị. Trân trọng cảm ơn Luật sư Luật Hùng Bách.
Tư vấn của Luật sư đất đai.
Chào bạn, Luật Hùng Bách đã tiếp nhận câu hỏi về chi phí chia thừa kế đất đã cấp sổ đỏ cho người khác và xin giải đáp như sau:
Trong quá trình giải quyết loại tranh chấp này, chi phí, lệ phí phát sinh chủ yếu ở giai đoạn tố tụng tại Tòa án. Cơ bản gồm:
Án phí.
Loại phí này có thể hiểu cơ bản là chi phí xét xử mà đương sự cần phải nộp cho cơ quan có thẩm quyền. Án phí phân chia di sản thừa kế được tính theo bảng giá ngạch như sau:
Giá trị tài sản | Mức án phí |
Từ 6.000.000 đồng trở xuống | 300.000 đồng |
Từ trên 6.000.000 đồng đến 400.000.000 đồng | 5% giá trị tài sản có tranh chấp |
Từ trên 400.000.000 đồng đến 800.000.000 đồng | 20.000. 000 đồng + 4% của phần giá trị tài sản có tranh chấp vượt quá 400.000.000 đồng |
Từ trên 800.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng | 36.000.000 đồng + 3% của phần giá trị tài sản có tranh chấp vượt 800.000.000 đồng |
Từ trên 2.000.000.000 đồng đến 4.000.000.000 đồng | 72.000.000 đồng + 2% của phần giá trị tài sản có tranh chấp vượt 2.000.000.000 đồng |
Từ trên 4.000.000.000 đồng | 112.000.000 đồng + 0,1% của phần giá trị tài sản tranh chấp vượt 4.000.000.000 đồng. |
Tạm ứng án phí.
Đây là khoản phí người khởi kiện ứng trước để Tòa án thụ lý vụ án. Mức đóng sẽ bằng 50% án phí có giá ngạch. Phần phí đã ứng sẽ được khấu trừ vào án phí mà đương sự phải đóng theo bản án, quyết định của Tòa án. Phần tạm ứng án phí đã đóng thừa sẽ được trả lại cho người khởi kiện.
Chi phí định giá tài sản.
Đây là số tiền cần thiết, hợp lý phải chi trả cho công việc định giá của Hội đồng định giá, tổ chức định giá tài. Việc định giá tài sản nhằm xác định giá trị quyền sử dụng đất tranh chấp. Được áp dụng trong trường hợp các bên không thỏa thuận được về giá hoặc giá thỏa thuận thấp hơn giá thị trường nhằm trốn tránh nghĩa vụ. Thông thường người khởi kiện cũng phải đóng tạm ứng 50% khoản phí này khi có thông báo của Tòa án.
Phí thuê Luật sư giải quyết tranh chấp thừa kế.
Mức phí Luật sư đất đai – Luật Hùng Bách đối với vụ việc chia thừa kế đất đã cấp sổ đỏ cho người khác được áp dụng dưới một só hình thức như sau:
- Phí tư vấn luật đất đai tại văn phòng: 500.000 đồng/giờ;
- Phí tư vấn luật đất đai qua email: Từ 500.000 đồng/trang;
- Phí Luật sư tư vấn trong toàn bộ quá trình giải quyết tranh chấp: Từ 10.000.000 đồng;
- Phí Luật sư tham gia trực tiếp tham gia tranh tụng tại Tòa án: Chi phí này sẽ được tính trọn gói theo vụ việc hoặc theo thời gian Luật sư tham gia. Để báo chi phí cụ thể, Luật sư cần nắm thông tin, kiểm tra hồ sơ vụ việc và yêu cầu của khách hàng. Mọi nhu cầu liên hệ Luật sư nhận ủy quyền tham gia giải quyết vụ việc được tiếp nhận qua số 097.111.5989 (có zalo).
Dịch vụ Luật sư hỗ trợ giải quyết tranh chấp thừa kế.
Luật sư thừa kế hỗ trợ giải quyết các công việc gồm:
- Nghiên cứu, phân tích hồ sơ và đưa ra các căn cứ pháp lý, phương án đàm phán, khởi kiện tranh chấp thừa kế.
- Soạn thảo đơn khởi kiện, văn bản cần thiết trong toàn bộ quá trình giải quyết tranh chấp tại Tòa án, UBND có thẩm quyền.
- Tham gia trực tiếp cùng với khách hàng hoặc đại diện khách hàng tại các buổi làm việc tại cơ quan có thẩm quyền như lấy lời khai, hòa giải, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của khách hàng tại phiên Tòa xét xử.
- Tư vấn, hỗ trợ giải quyết thủ tục khiếu nại đối với những trường hợp Tòa án chậm giải quyết, giải quyết không đúng quy định pháp luật.
- Hỗ trợ thực hiện việc kháng cáo bản án và hỗ trợ đề nghị xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm.
- …
Luật Hùng Bách là một trong những đơn vị luật sư hàng đầu tại Việt Nam hiện nay, với đội ngũ luật sư, cán bộ nhiều kinh nghiệm trong các lĩnh vực đất đai, hình sự, dân sự, doanh nghiệp, hôn nhân và gia đình,… Chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ, giải đáp mọi thắc mắc về pháp lý của bạn.
Liên hệ Luật sư làm việc tại Văn phòng, chi nhánh ở Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Khánh Hòa, Hà Tĩnh, Nhật Bản,… theo các phương thức sau:
- Email: Luathungbach@gmail.com/
- Điện thoại: 097.111.5989 (có zalo).
- Fanpage: Công ty Luật Hùng Bách
- Website: https://luathungbach.vn/
Trên đây là bài viết của Luật Hùng Bách liên quan đến vấn đề “Chia thừa kế đất đã cấp sổ đỏ cho người khác có được không?”. Nếu gặp phải bất cứ vướng mắc gì trong quá trình thực hiện thủ tục này bạn có thể liên hệ Luật sư của chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ.
Trân trọng!
TA.