Thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai theo quy định pháp luật

Thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai là một vấn đề quan trọng trong thủ tục giải quyết tranh chấp đất mà nhiều người chưa nắm rõ. Theo quy định pháp luật, cơ quan giải quyết vấn đề này không chỉ có một mà được phân chia theo nhiều trường hợp. Mỗi loại vụ việc sẽ được tiếp nhận tại cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai khác nhau. Để làm rõ loại tranh chấp nào thuộc thẩm quyền của cơ quan nào và tư vấn về tranh chấp đất các bạn đọc có thể liên hệ trực tiếp Luật Hùng Bách theo số 097.111.5989 (Zalo) và tham khảo bài viết dưới đây của chúng tôi.

Thẩm quyền hòa giải tranh chấp đất đai.

Việc hòa giải tranh chấp đất đai trong một số trường hợp được coi là bắt buộc để làm điều kiện cho thủ tục khởi kiện tranh chấp đất. Một số trường hợp khác các bên muốn hòa giải chỉ nhằm mục đích ngồi lại thương lượng với sự góp mặt của bên thứ ba. Vì vậy, tùy vào mục đích của bên có tranh chấp mà thẩm quyền hòa giải tranh chấp đất đai có thể được chia thành hai loại:

Hòa giải cơ sở về tranh chấp đất đai.

Đây chính là loại hòa giải không bắt buộc theo quy định pháp luật được quy định tại Luật hòa giải cơ sở năm 2013. Trường hợp người tham gia hòa giải không nhằm mục đích phục vụ cho việc khởi kiện tranh chấp đất đai thì có thể áp dụng thủ tục này. Theo đó, thẩm quyền hòa giải tranh chấp đất đai trong trường hợp này sẽ thuộc về Hòa giải viên cơ sở thuộc các tổ hòa giải được tổ chức trong phạm vi thôn, tổ dân phố như:

• Làng, ấp, bản;
• Buôn, phum, sóc;
• Tổ dân phố, khu phố, khối phố và cộng đồng dân cư.

Các thành viên tổ hòa giải có thẩm quyền hòa giải tranh chấp đất đai cần các điều kiện:

• Là những người có phẩm chất đạo đức tốt;
• Có uy tín trong cộng đồng dân cư;
• Có khả năng thuyết phục, vận động nhân dân;
• Có hiểu biết pháp luật.

Khi tham gia hòa giải, những người này sẽ lắng nghe ý kiến, quan điểm của các bên. Đồng thời, đưa ra phương án khuyên giải; thuyết phục các bên tranh chấp tự giải quyết vấn đề. Mục đích là để giữ tình làng xóm, đoàn kết trong cộng đồng dân cư.

Hòa giải tranh chấp đất đai tại UBND cấp xã có thẩm quyền:

Cách hòa giải tranh chấp đất đai này được áp dụng khi các bên hòa giải tại cơ sở không thành công và vẫn muốn tiếp tục thương lượng để giải quyết vấn đề. Hoặc có mục đích cuối cùng là khởi kiện tranh chấp đất đai nếu hòa giải không được.

Theo đó, việc hòa giải tranh chấp đất đai tại UBND xã cần được được tiến hành theo đúng quy trình, thủ tục hòa giải tranh chấp đất đai. Tính bắt buộc của thủ tục này thể hiện ở việc nó sẽ là căn cứ cho các thủ tục tiếp theo tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai. Do đó, các bên có mặt hay không có mặt đầy đủ; thỏa thuận thành hay không thì buổi hòa giải vẫn được lập biên bản lại để làm bằng chứng.

Sau khi UBND cấp xã có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai tổ chức hòa giải xong sẽ có các kết quả có thể xảy ra gồm:

Hai bên hòa giải thành:

Khi hai bên thỏa thuận được tự giải quyết tranh chấp bằng cách tự thỏa thuận. Nội dung thỏa thuận sẽ được ghi nhận cụ thể tại biên bản hòa giải. Và theo quy định tại khoản 3 Điều 88 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP:

“Sau thời hạn 10 ngày kể từ ngày lập biên bản hòa giải thành mà các bên tranh chấp có ý kiến bằng văn bản về nội dung khác với nội dung đã thống nhất trong biên bản hòa giải thành thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã tổ chức lại cuộc họp Hội đồng hòa giải để xem xét giải quyết đối với ý kiến bổ sung và phải lập biên bản hòa giải thành hoặc không thành”.

Lưu ý:

Khi các bên đã thỏa thuận được nhưng thỏa thuận này dẫn đến sự thay đổi hiện trạng về ranh giới sử dụng đất; chủ sử dụng đất thì Ủy ban nhân dân cấp xã gửi biên bản hòa giải thành đến cơ quan có thẩm quyền để giải quyết theo quy định tại Khoản 5 Điều 202 của Luật Đất đai năm 2013.

Hai bên hòa giải không thành:

Trường hợp này bao gồm:

• Các bên không có mặt tại tại buổi hòa giải lần 1 và lần 2;
• Hoặc có mặt nhưng không thể thỏa thuận được với nhau.

Trong đó, buổi hòa giải lần 2 được tổ chức khi lần 1 không đủ thành phần tham gia. Trong trường hợp này các bên sẽ được hướng dẫn để tiếp tục thủ tục tại cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai khác. Thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai của từng cơ quan cụ thể sẽ được chúng tôi làm rõ trong phần tiếp theo.

Thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai tại ủy ban.

Theo quy định tại khoản 2 Điều 203 Luật Đất đai năm 2013, thẩm quyền giải quyền giải quyết tranh chấp đất đai của UBND được áp dụng đối với trường hợp tranh chấp đất đai mà đương sự không có Giấy chứng nhận hoặc không có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật Đất đai năm 2013. Đồng thời, người yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai phải lựa chọn hình thực giải quyết này (người có yêu cầu có thể lựa chọn giải quyết tại Tòa án có thẩm quyền).

Trường hợp có đủ điều kiện và lựa chọn thực hiện tại cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai là UBND. Các bạn cần lưu ý một số vấn đề sau:

Thẩm quyền theo lãnh thổ:

Không phải UBND nào cũng có thẩm quyền giải quyết toàn bộ các tranh chấp đất đai. Pháp luật đã phân chia và có giao quyền rõ ràng. Đầu tiên, UBND có thẩm quyền giải quyết quyết tranh chấp đất đai phải từ cấp huyện trở lên. Đòng thời là UBND nơi có đất tranh chấp.

Thẩm quyền theo cấp:

Căn cứ quy định tại khoản 3 Điều 203 Luật Đất đai năm 2013 để xác định thẩm quyền theo cấp:

Trường hợp tranh chấp giữa hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư với nhau thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện giải quyết; nếu không đồng ý với quyết định giải quyết thì có quyền khiếu nại đến Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hoặc khởi kiện tại Tòa án nhân dân theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính;

Trường hợp tranh chấp mà một bên tranh chấp là tổ chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh giải quyết; nếu không đồng ý với quyết định giải quyết thì có quyền khiếu nại đến Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường hoặc khởi kiện tại Tòa án nhân dân theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính.

Trong một số trường hợp đủ điều kiện, giải quyết tranh chấp đất đai theo thủ tục tại UBND sẽ nhanh chóng và thuận tiện hơn thủ tục giải quyết tranh chấp tại Tòa án như chúng tôi sẽ phân tích dưới đây.

Thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai của tòa án nhân dân. 

Căn cứ: Quy định tại khoản 1, khoản 2 Điều 203 Luật Đất đai năm 2013.

Thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai thuộc Tòa án nhân dân trong hai trường hợp:

• Tranh chấp đất đai mà đương sự có Giấy chứng nhận hoặc có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật đất đai và tranh chấp về tài sản gắn liền với đất;
• Tranh chấp đất đai mà đương sự không có Giấy chứng nhận hoặc không có một trong các loại giấy tờ như trường hợp trên nhưng có lựa chọn Tòa án làm cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai.

Sau khi đã xác định trường hợp của mình có thể giải quyết tại Tòa án nhân dân, cần làm rõ Tòa án cụ thể nào là Tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai đối với trường hợp của bạn. Khi đó, các bạn cần căn cứ vào các yếu tố sau:

Trường hợp tranh chấp đất đai thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có đất.

Căn cứ quy định tại Điều 35, điểm c khoản 1 Điều 39 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015, thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai thông thường sẽ thuộc về Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có đất.

Trường hợp tranh chấp đất đai thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp tỉnh nơi có đất.

Các vụ việc được giải quyết tại Tòa án cấp tỉnh thường thuộc vào trường hợp là có đương sự ở nước ngoài hoặc vụ việc Tòa án nhân dân cấp tỉnh tự mình lấy lên để giải quyết khi xét thấy cần thiết hoặc theo đề nghị của Tòa án nhân dân cấp huyện.

Đây là những trường hợp cơ bản để xác định thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai, ngoài ra pháp luật còn quy định nhiều trường hợp đặc biệt khác. Tùy thuộc vào từng tình huống cụ thể các bạn cân nhắc lựa chọn chọn cho phù hợp. Nếu có vướng mắc về việc xác định, lựa chọn thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai hoặc các vướng mắc liên quan về tranh chấp đất, các bạn có thể liên hệ trực tiếp Luật sư giải quyết tranh chấp đất đai – Luật Hùng Bách  theo số 097.111.5989 (Zalo) để được hỗ trợ.

Luật sư tư vấn, nhận ủy quyền giải quyết tranh chấp đất đai: 097.111.5989 (Zalo)

Thủ tục, quy trình giải quyết tranh chấp đất đai.

Câu hỏi:

Kính chào Luật sư đất đai. Gia đình tôi đang có tranh chất đất với hàng xóm. Đất này nằm giữa hai nhà, trước đây dùng làm lối đi chung. Giờ hàng xóm xây lại nhà và muốn bịt hẳn lối đi này. Nhà tôi đương nhiên không đồng ý và muống làm cho rõ ràng. Mong Luật sư tư vấn giúp tôi thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai theo quy định pháp luật. Trân trọng cảm ơn Luật sư.

Tư vấn của Luật sư:

Chào bạn. Đối với câu hỏi của bạn Luật Hùng Bách xin được giải đáp như sau:

Như đã phân tích trong phần trên của bài viết thầm quyền giải quyết tranh chấp đất đai thì tùy thuộc và từng trường hợp, các tranh chấp có thể được giải quyết tại hai cơ quan là UBND và Tòa án nhân dân. Vậy các bước cơ bản để người dân bắt đầu giải quyết tranh chấp đất tại các cơ quan này là gì? Hãy cùng Luật Hùng Bách làm rõ sau đây.

Trước khi tiến hành thủ tục ở cả hai cơ quan trên, có một bước chung, bắt buộc đó là hòa giải tại UBND cấp xã.

Hòa giải tại UBND cấp xã có thẩm quyền.

Bước 1. Làm đơn đề nghị UBND xã hòa giải tranh chấp đất đai.

Sau khi tiếp nhận đơn yêu cầu hòa giải UBND cấp xã sẽ thực hiện thẩm tra, xác minh nội dung liên quan đến tranh chấp được trình bày trong đơn của người dân. Và thành lập hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai.

Bước 2. Tổ chức buổi họp hòa giải giữa các bên.

Khi ấn định được thời gian tổ chức phiên họp UBND nhân dân cấp xã sẽ thông báo đến các bên liên quan. Nội dụng thông báo gồm:

• Thời gian tổ chức;
• Địa điểm tổ chức;

Trường hợp không có mặt thì buổi hòa giải lần đầu sẽ bị hoãn, nếu buổi hòa giải lần hai vẫn tiếp tục vắng mặt kết quả hòa giải được ghi nhận là không thành.

Bước 3. Thực hiện các hoạt động sau hòa giải.

Kể từ thời điểm ký vào biên bản hòa giải, các bên có thời hạn 10 ngày để thay đổi quan điểm trong biên bản đã lập. Sau thời hạn trên, các bên cần lựa chọn hướng giải quyết phù hợp dựa trên kết quả hòa giải như:

• Giải quyết tranh chấp tại UBND;
• Giải quyết tranh chấp tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền;
• Làm thủ tục để công nhận kết quả hòa giải thành.

Giải quyết tranh chấp đất đai tại UBND.

Để thực hiện thủ tục này, người dân cần nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp tại Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền. Hồ sơ sơ bản gồm:

• Đơn yêu cầu giải quyết chấp
• Các tài liệu, hồ sơ liên quan để chứng minh quyền của mình đối với diện tích đất tranh chấp;
• Và biên bản hòa giải tranh chấp đất đai tại UBND cấp xã.

Sau khi tiếp nhận đúng, đủ hồ sơ cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai sẽ tổ chức thẩm tra, xác minh, hòa giải… để trả kết quả giải quyết cho người dân.

Giải quyết tranh chấp đất đai tại Tòa án nhân dân:

Thủ tục xét xử vụ án tranh chấp đất đai tại Tòa án

Bước 1. Chuẩn bị và gửi hồ sơ khởi kiện đến Tòa án.

Sau khi nộp hồ sơ, Tòa án sẽ kiểm tra hồ sơ của bạn trong thời hạn 08 ngày làm việc. Tùy trường hợp sẽ ra một trong các quyết định như sau:

• Yêu cầu sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện;
• Tiến hành thủ tục thụ lý vụ án theo thủ tục thông thường hoặc theo thủ tục rút gọn;
• Chuyển đơn khởi kiện cho Tòa án có thẩm quyền;
• Trả lại đơn khởi kiện.

Bước 2. Nộp tạm ứng án phí để vụ án được thụ lý.

Sau khi nhận được biên lai nộp tạm ứng án phí, Tòa án sẽ thông báo thụ lý vụ án. Khi đó, vụ việc tranh chấp được Tòa án bắt đầu giải quyết.

Bước 3. Tham gia các thủ tục trong giải đoạn chuẩn bị xét xử và phiên tòa xét xử.

Trong quá trình giải quyết vụ án có rất nhiều thủ tục cần thực hiện như:

• Thẩm định, định giá tài sản;
• Hòa giải;
• Phiên họp kiêm tra việc giao nộp, tiếp cận và công khai chứng cứ;
• …

Các bạn cần tham gia những phiên làm việc trên để bảo đảm quyền lợi hợp pháp của mình.

Các thủ tục nêu trên khá phức tạp; tốn thời gian và công sức của tất cả các bên liên quan đến tranh chấp. Đặc biệt, nếu không hiểu rõ để có những lựa chọn phù hợp thì hoàn toàn có thể tự làm tổn hại quyền lợi của bản thân. Các bạn cần tim đến những người có chuyên môn để được tư vấn, hỗ trợ hoặc ủy quyền cho Luật sư giải quyết tranh chấp đất đai – Luật Hùng Bách tham gia bảo vệ trong toàn bộ vụ việc.

Luật sư giải quyết tranh chấp đất đai – Luật Hùng Bách.

Bạn đang gặp phải tranh chấp đất đai, tranh chấp quyền sử dụng đất? Bạn đang làm hồ sơ khởi kiện đất đai nhưng chưa biết làm cách nào cho đúng? Hoặc đã làm hồ sơ nhưng bị yêu cầu sửa, không được tiếp nhận cho làm chưa đúng… Để tránh những vướng mắc này, các bạn cần tìm đến Luật sư đất đai có chuyên môn, kinh nghiệm giải quyết tranh chấp đất đai để được hỗ trợ:

• Tư vấn về quy định, thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai;
• Đánh giá hồ sơ và đưa ra phương giải quyết vụ việc, phương án thương lượng tối ưu;
• Soạn thảo đơn yêu cầu hòa giải tranh chấp đất đai; đơn khởi kiện tranh chấp đất đai theo đúng quy định pháp luật;
• Theo dõi tiến trình tổ chức hòa giải tại UBND cấp xã. Có biện pháp khiếu nại để hồ sơ được giải quyết đúng thời hạn;
• Nhận ủy quyền tham gia đại diện; thay mặt khách hàng giải quyết tranh chấp đất đai đến khi có bản án của Tòa án;
• Tư vấn, hỗ trợ giải quyết các thi hành án sau tranh chấp để bảo vệ quyền lợi khách hàng;

Liên hệ với Luật sư giải quyết tranh chấp đất đai – Luật Hùng Bách thông qua các cách sau:

​​​Liên hệ Luật sư làm việc tại Văn phòng, chi nhánh ở Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Khánh Hòa, Hà Tĩnh, Nhật Bản,… theo các phương thức sau:

Trên đây là bài viết của Luật Hùng Bách về vấn đề ” Thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai được pháp luật quy định thế nào”. Nếu còn có các vướng mắc liên quan đến tranh chấp đất đai hoặc có nhu cầu sử dụng dịch vụ Luật sư giải quyết tranh chấp đất đai các bạn có thể liên hệ theo số 097.111.5989 (Zalo) hoặc gửi email về địa chỉ Luathungbach@gmail.com để được tư vấn trực tiếp.

Trân trọng!

TA.