Hôn nhân là một phần quan trọng trong cuộc sống xã hội. Tuy nhiên, không phải hôn nhân nào cũng kéo dài mãi mãi. Và đôi khi, việc ly hôn trở thành sự lựa chọn tất yếu. Đối với ly hôn, việc quyết định về quyền nuôi con là một trong những vấn đề rất quan trọng. Vậy pháp luật Việt Nam quy định về ly hôn và quyền nuôi con như thế nào? Hãy cùng Luật Hùng Bách tìm hiểu những vấn đề này thông qua bài viết: “Pháp luật ly hôn và quyền nuôi con sau ly hôn”. Để được hỗ trợ, tư vấn trực tiếp, hãy liên hệ đến Luật Hùng Bách qua số điện thoại: 0983499828 (Zalo).
Quy định của pháp luật hôn nhân và quyền nuôi con sau ly hôn mới nhất.
Vợ chồng có thoả thuận về ly hôn và các vấn đề liên quan đến ly hôn.
Vợ chồng có quyền thỏa thuận việc ly hôn và các vấn đề liên quan khi ly hôn. Theo Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, Tòa án công nhận sự thỏa thuận của vợ chồng khi:
- Vợ chồng thống nhất và cùng yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn.
- Hai bên đã tự thoả thuận với nhau về việc chia tài sản.
- Hai bên đã tự thoả thuận với nhau về quyền nuôi con, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên khi ly hôn.
- Sự thỏa thuận của hai bên về tài sản và con trong từng trường hợp cụ thể phải bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con.
Vợ chồng có mâu thuẫn trong việc ly hôn và các vấn đề liên quan đến ly hôn.
Vợ chồng có mâu thuẫn về một hoặc các vấn đề sau:
- Vợ chồng không thỏa thuận, thống nhất được việc ly hôn.
- Vợ chồng có tranh chấp quyền nuôi con khi ly hôn. Vợ chồng có tranh chấp về quyền, nghĩa vụ của cha mẹ đối với con khi ly hôn.
- Vợ chồng có tranh chấp về việc phân chia tài sản khi ly hôn.
Khi có tranh chấp về quyền nuôi con, vợ hoặc chồng có quyền nộp đơn yêu cầu Toà giải quyết.
Việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau ly hôn.
Căn cứ Điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014:
- Cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ nuôi con chưa thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình.
- Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con. Trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con. Nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.
- Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp nuôi con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.
Nghĩa vụ, quyền của cha, mẹ không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn.
Căn cứ Điều 82 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014:
- Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ tôn trọng quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi.
- Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.
- Sau khi ly hôn, người không trực tiếp nuôi con có quyền, nghĩa vụ thăm nom con mà không ai được cản trở.
- Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con lạm dụng việc thăm nom để cản trở hoặc gây ảnh hưởng xấu đến quá trình nuôi con thì người trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền thăm nom con của người đó.
Nghĩa vụ, quyền của cha, mẹ trực tiếp nuôi con.
Căn cứ Điều 83 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014:
- Cha, mẹ trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu người không trực tiếp nuôi con thực hiện các nghĩa vụ của mình. Yêu cầu người không trực tiếp nuôi con cùng các thành viên gia đình tôn trọng quyền được nuôi con của mình.
- Cha, mẹ trực tiếp nuôi con cùng các thành viên gia đình không được cản trở người không trực tiếp nuôi con trong việc thăm nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
Quyền và nghĩa vụ của con đối với cha mẹ.
- Được cha mẹ yêu thương, tôn trọng và hỗ trợ phát triển về mọi mặt trong điều kiện tốt nhất.
- Được hưởng lợi ích hợp pháp về nhân thân và tài sản theo quy định pháp luật.
- Con chưa thành niên, đã thành niên nhưng mất năng lực hành vi dân sự, không có khả năng lao động được quyền sống với cha mẹ và được nuôi dưỡng, chăm sóc.
- Có quyền tự do lựa chọn nghề nghiệp, nơi cư trú, học tập, nâng cao trình độ văn hóa, chuyên môn khi đã thành niên.
- Được hưởng quyền về tài sản tương xứng với công sức đóng góp vào tài sản của gia đình.
Thay đổi người trực tiếp nuôi con sau ly hôn.
Căn cứ Điều 84 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014. Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con được giải quyết khi có một trong các căn cứ sau đây:
- Cha, mẹ có thoả thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con.
- Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con. Người thân thích, Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình, Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em, Hội liên hiệp phụ nữ có quyền yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con.
- Phải xem xét nguyện vọng của con từ đủ 07 tuổi trở lên.
- Nếu cả cha và mẹ đều không đủ điều kiện trực tiếp nuôi con thì Tòa án quyết định giao con cho người giám hộ.
Liên hệ luật sư Luật Hùng Bách theo số điện thoại: 0983.499.828 (zalo).
Mẹ bỏ con đi một thời gian có được giành quyền nuôi con?
Tình huống tư vấn.
Chào Luật sư! Tôi và vợ hiện đang thực hiện thủ tục ly hôn tại Tòa án nhân dân quận Hoàng Mai. Chúng tôi có 01 con chung dưới 36 tháng tuổi và đang tranh chấp về việc nuôi con. Vợ tôi từ khi sinh con xong được khoảng 3 tháng đã tự ý bỏ nhà đi, không quan tâm đến việc chăm sóc, nuôi dưỡng con.
Con tôi từ bé đã do tôi nuôi dưỡng, chăm sóc. Mọi người trong gia đình tôi cũng đã giúp đỡ tôi rất nhiều trong việc chăm cháu. Cháu vẫn đang phát triển bình thường, khỏe mạnh, và quen với môi trường sống hiện tại. Theo tôi được biết con dưới 36 tháng tuổi sẽ được giao cho mẹ nuôi. Tuy nhiên tôi không đành lòng để như vậy. Mong Luật sư tư vấn, xem giúp tôi có cơ hội được giành quyền nuôi con không? Xin cảm ơn Luật sư!
Luật sư tư vấn giành quyền nuôi con khi ly hôn.
Chào bạn! Trường hợp của bạn hiện có thể được giải quyết như sau:
Bạn cần có bằng chứng chỉ vì mâu thuẫn, vợ bạn bỏ nhà đi, để con cho bạn nuôi dưỡng. Qua quá trình xác minh, Tòa án thu thập, lấy ý kiến từ địa phương cho thấy bạn nuôi dưỡng, chăm sóc cháu rất tốt, có thu nhập ổn định, hoàn toàn đủ điều kiện để nuôi con thì dù luật có quy định mẹ được ưu tiên nuôi con dưới 36 tháng tuổi thì bạn vẫn có khả năng giành được quyền nuôi con.
Hơn nữa hiện tại con bạn đã quen với điều kiện, môi trường sống hiện tại. Con cũng được bạn nuôi dưỡng, chăm sóc đảm bảo trong điều kiện tốt nhất. Nếu giao con cho vợ bạn nuôi dưỡng sẽ gây xáo trộn, ảnh hưởng đến sự phát triển của cháu. Do đó, Tòa án có thể xem xét, giao cháu cho bạn trực tiếp nuôi dưỡng, chăm sóc.
Tham khảo nội dung liên quan: Mẹ không được nuôi con trong trường hợp nào?
Căn cứ để vợ/chồng giành được quyền nuôi con sau ly hôn.
Có phải mọi trường hợp đều được giành quyền nuôi con?
Luật Hôn nhân gia đình 2014 quy định:
Cha mẹ có quyền và nghĩa vụ nuôi con khi con đang ở một trong các tình trạng sau:
- Con chưa đủ tuổi thành niên.
- Con đã đủ tuổi thành niên nhưng mất hành vi dân sự.
- Con đủ tuổi thành niên nhưng không có khả năng lao động và tài sản để tự nuôi mình.
Như vậy, không phải mọi trường hợp vợ chồng ly hôn đều sẽ giành quyền nuôi con. Nếu con đã thành niên và có đủ khả năng tự chăm sóc mình thì sẽ không phát sinh tranh chấp quyền nuôi con khi ly hôn.
Liên hệ Luật Hùng Bách để được hỗ trợ tư vấn các trường hợp có thể giành quyền nuôi con: 0983.499.828 (zalo).
Các điều kiện cần chứng minh khi tranh chấp quyền nuôi con.
Pháp luật không quy định cụ thể các điều kiện, căn cứ ấn định giao con cho cha hay mẹ. Tuy nhiên pháp luật luôn đảm bảo sao cho trẻ có môi trường sống và phát triển tốt nhất. Do đó, trên thực tế, các bên thường sẽ chứng minh những vấn đề sau đây:
Điều kiện về mặt vật chất.
Đây có thể coi là yếu tố quan trọng nhất để giành quyền nuôi con sau khi ly hôn. Trên thực tế, người muốn giành quyền trực tiếp nuôi con sẽ chứng minh những yếu tố sau:
- Chứng minh thu nhập thực tế: Luật không bắt buộc mức thu nhập cụ thể nhưng người có yêu cầu giành quyền nuôi con phải chứng minh mức thu nhập đó phù hợp để đáp ứng được điều kiện sống.
- Công việc, nơi ở ổn định: Có công việc ổn định đảm bảo việc chăm sóc con, nhà ở, nơi ở hợp pháp.
- Điều kiện học tập tốt: Con được đến trường và học tập với điều kiện tốt, hỗ trợ cho con phát triển.
- Môi trường sinh hoạt lành mạnh: Đảm bảo môi trường xung quanh để con có thể phát triển về cả mặt thể chất lẫn tinh thần.
Chỉ khi có một cuộc sống đảm bảo, có điều kiện về vật chất thì mới có thể đảm bảo trong việc chăm sóc, nuôi dưỡng con đầy đủ và cho con được học hành trong môi trường giáo dục tốt nhất.
Tham khảo nội dung liên quan: Luật giành quyền nuôi con sau khi ly hôn
Điều kiện về mặt tinh thần.
Ngoài vật chất, yếu tố tinh thần của con cũng là một trong những vấn đề hết sức quan trọng. Theo đó, khi bản thân có thời gian chăm sóc con, bên cạnh con, yêu thương, chia sẻ tôn trọng ý kiến của con, không phân biệt đối xử với con… thì sẽ có phần thành công trong việc giành quyền nuôi con.
Bên cạnh đó, trẻ nhỏ cần phát triển trong môi trường lành mạnh, được thoải mái học tập, vui chơi. Bố hoặc mẹ phải đảm bảo con được nuôi dưỡng đầy đủ về thể chất lẫn tinh thần.
Ngoài ra, khi giải quyết tranh chấp quyền nuôi con khi ly hôn Tòa còn xem xét tính cách, hành vi đánh giá nhân cách, đạo đức của người nuôi dưỡng.
Chứng minh có nhiều điều kiện khác tốt cho con hơn đối phương.
Ngoài yếu tố vật chất và tinh thần, nhiều khi cha/mẹ cũng cần phải chứng minh các điều kiện khác. Có thể kể đến như tạo môi trường, không gian tốt nhất cho con phát triển… hơn đối phương.
Chứng minh đối phương không đáp ứng điều kiện nuôi con trực tiếp.
Đây được coi là cách hiệu quả nhất trong việc giành quyền nuôi con. Trong trường hợp các bên có sự tương đương về mặt vật chất, tinh thần và các điều kiện khác, yếu tố này sẽ trở thành một trong những yếu tố quan trọng để Tòa án xem xét và quyết định về việc giao con cho người chăm sóc trực tiếp.
Có một số vấn đề cần được chứng minh trong trường hợp này, bao gồm:
- Trong thời gian sống chung, đối phương đã không quan tâm đến con. Có hành vi đánh đập, bạo lực đối với con về mặt tinh thần và thể xác. Đối phương ngăn cản con phát triển năng khiếu, không tạo điều kiện cho con được phát triển toàn diện. Tình huống này đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến việc phát triển toàn diện của con.
- Cần có chứng cứ chứng minh rằng nguyên nhân ly hôn là do lỗi của đối phương. Ví dụ như ngoại tình, bạo lực gia đình và những hành vi tương tự. Qua đó, khẳng định rằng đối phương không phải là một tấm gương tốt cho con. Việc sống chung với đối phương sẽ có ảnh hưởng tiêu cực đến việc hình thành nhân cách của con.
- Đối phương là người thường xuyên công tác, thường xuyên đi xa nhà và không có thời gian chăm sóc con.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc chỉ liệt kê những điều kiện và yếu tố như trên không đủ. Cha mẹ cần có bằng chứng cụ thể, rõ ràng và đầy đủ sức thuyết phục để Tòa án có căn cứ để xem xét và quyết định người có trách nhiệm chăm sóc trực tiếp cho con.
Bố có được giành quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi không?
Theo quy định của khoản 3 Điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, người bố có thể giành quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi theo quy định của điều luật này.
Cha và mẹ cùng thoả thuận cha là người trực tiếp nuôi con.
Cha và mẹ có thể đạt được thỏa thuận rằng cha sẽ là người trực tiếp chăm sóc con, và thỏa thuận này phù hợp với lợi ích của con. Trong quá trình ly hôn, cha mẹ có quyền tự thỏa thuận và Tòa án có thể công nhận thỏa thuận này nếu nó không vi phạm pháp luật, không vi phạm đạo đức thuần phong mỹ tục, đồng thời tôn trọng và phù hợp với lợi ích của con. Vì vậy, nếu vợ chồng đã có thỏa thuận rõ ràng rằng người chồng sẽ trực tiếp chăm sóc con dưới 36 tháng tuổi sau khi ly hôn và thỏa thuận này phù hợp với lợi ích của con thì Tòa án sẽ chấp nhận và công nhận điều này.
Mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp nuôi con.
Vai trò quan trọng của người phụ nữ trong gia đình là làm mẹ. Và họ cần có những điều kiện nhất định để chăm sóc con, đặc biệt là khi con còn nhỏ. Tuy nhiên, nếu mẹ không đáp ứng điều kiện trực tiếp nuôi con, con sẽ phải được giao cho cha. Có một số điều kiện quan trọng như sau:
- Điều kiện vật chất: Mẹ không có thu nhập, tài sản hoặc chỗ ở đủ để đáp ứng nhu cầu cơ bản về ăn, ở, sinh hoạt và điều kiện học tập của con.
- Điều kiện tinh thần: Mẹ không dành đủ thời gian chăm sóc, vui chơi cùng con, không dạy dỗ, giáo dục con, không cung cấp tình cảm và sự ấm áp cần thiết cho con từ trước đến nay. Mẹ cũng không đáp ứng được các điều kiện để con vui chơi, giải trí, phát triển đạo đức và trình độ học vấn.
Ngoài ra, để giành quyền nuôi con, không chỉ cần chứng minh rằng mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp nuôi con, mà cha cũng phải chứng minh rằng mình có đủ điều kiện để chăm sóc và đảm bảo sự phát triển tốt nhất cho con.
Do đó, trong trường hợp này, nếu có thỏa thuận và sự đồng ý của mẹ, cha có thể được phân quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi. Hoặc cha có thể đưa ra các bằng chứng chứng minh rằng mẹ không đủ điều kiện và cha có đủ điều kiện để chăm sóc, trông nom, giáo dục con như: điều kiện kinh tế, phúc lợi cho con, môi trường sống, sinh hoạt và học tập, cùng với các điều kiện khác.
Mẹ ở nhà nội trợ có được giành quyền nuôi con không?
Đối với con từ đủ 07 tuổi trở lên.
Theo quy định tại khoản 2 điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn như sau:
“Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con”.
Như vậy, trước hết hai vợ chồng anh chị cần phải thỏa thuận với nhau về việc ai sẽ là người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn. Nếu không thỏa thuận được thì tòa án sẽ xem xét dựa vào quyền lợi của con anh như điều kiện cho sự phát triển về thể chất, bảo đảm việc học hành và các điều kiện cho sự phát triển tinh thần. Vì vậy, nếu con từ đủ 7 tuổi trở lên chọn ở với mẹ thì mẹ làm nội trợ ở nhà vẫn có thể giành quyền nuôi con.
Đối với con dưới 36 tháng tuổi.
Khoản 3 Điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình cũng quy định:
“Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con”
Theo quy định trên, về nguyên tắc quyền nuôi con sau ly hôn, con dưới 36 tháng tuổi được giao cho người mẹ trực tiếp nuôi trừ trường hợp theo thỏa thuận của hai vợ chồng, hoặc người mẹ khước từ quyền nuôi con, hoặc người mẹ bị tước quyền nuôi con. Vì vậy, mẹ ở nhà nội trợ vẫn sẽ được ưu tiên trong việc trực tiếp nuôi con. Trừ khi có thoả thuận khác giữa hai vợ chồng.
Tuy nhiên, việc không có công việc cũng là một bất lợi để giành quyền nuôi con. Dù vậy, Toà án cũng sẽ xem xét nhiều yếu tố để xác định người trực tiếp nuôi con. Từ đó đảm bảo con có điều kiện sống và phát triển tốt nhất.
Chồng đánh đập vợ có được quyền nuôi con không?
Theo quy định của pháp luật Việt Nam, việc quyết định quyền nuôi con khi ly hôn không chỉ dựa trên việc chồng đánh đập vợ mà phải xem xét nhiều yếu tố và tình huống cụ thể. Tuy nhiên, chồng đánh đập vợ có thể ảnh hưởng đến quyết định về quyền nuôi con. Bởi khi giải quyết tranh chấp quyền nuôi con khi ly hôn Tòa còn xem xét tính cách, hành vi đánh giá nhân cách, đạo đức của người nuôi dưỡng.
Khi xét đến quyền nuôi con, các cơ quan tư pháp sẽ xem xét lợi ích tốt nhất cho con trong việc quyết định người có quyền nuôi con. Nguyên tắc cơ bản là sự phát triển và hạnh phúc của con trẻ được đặt lên hàng đầu.
Nếu chồng đánh đập vợ và việc này gây tổn hại đến sức khỏe, tâm lý hoặc an toàn của vợ và con, có thể được coi là một yếu tố quan trọng khi quyết định quyền nuôi con. Trong các tình huống như vậy, tòa án sẽ xem xét những thông tin và chứng cứ liên quan để đưa ra quyết định phù hợp với lợi ích và an toàn của con.
Tuy nhiên, mỗi trường hợp đều được xem xét theo từng tình huống riêng biệt. Và quyết định sẽ được đưa ra dựa trên các yếu tố khác nhau. Đó có thể là: quan hệ giữa các bên, khả năng chăm sóc và nuôi dưỡng con, môi trường sống và sự phát triển của con.
Dịch vụ Luật sư giành quyền khi nuôi con sau ly hôn.
Dịch vụ tư vấn và giải quyết tranh chấp quyền nuôi con.
- Tư vấn cách thức, thủ tục yêu cầu quyền nuôi con sau ly hôn.
- Tư vấn về các vấn đề về nuôi con sau ly hôn: Điều kiện nuôi con, cấp dưỡng.
- Tư vấn tranh chấp quyền nuôi con. Tư vấn và hướng dẫn khách hàng cách thức, thủ tục tranh chấp quyền nuôi con
- Hướng dẫn khách hàng chuẩn bị, thu thập các chứng cứ chứng minh quyền nuôi con.
- Hướng dẫn khách hàng về điều kiện giành quyền nuôi con sau khi ly hôn.
- Luật sư tham gia bảo vệ quyền lợi hợp pháp của khách hàng trong việc giành quyền nuôi con. Luật sư tham gia bảo vệ quyền lợi khách hàng trong việc thay đổi quyền nuôi con.
Hướng dẫn, tư vấn, tham gia quyền nuôi con trong các trường hợp.
- Giành quyền nuôi con khi không đáp ứng các điều kiện cần thiết. Ví dụ: Không có chỗ ở, việc làm ổn định; thu nhập thấp; đối phương chung sống với người khác.
- Tranh chấp về các quyền và nghĩa vụ. Bao gồm: Quyền thăm nom, đối phương lạm dụng quyền thăm nom, nghĩa vụ cấp dưỡng.
- Các tranh chấp quyền nuôi con khi có yếu tố nước ngoài.
Liên hệ Luật sư Luật Hùng Bách.
Trên đây là những quy định của pháp luật về ly hôn và giành quyền nuôi con sau ly hôn mới nhất. Để biết thêm thông tin chi tiết, vui lòng liên hệ Luật sư tại trụ sở chính tại Hà Nội, chi nhánh văn phòng tại Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hà Tĩnh, Khánh Hòa, Nhật Bản … của Luật Hùng Bách theo các cách sau:
- Email: Luathungbach@gmail.com.
- Điện thoại: 0983.499.828 (Zalo).
- Fanpage: https://www.facebook.com/LuatHungBach
- Website: https://luathungbach.vn/
Trân trọng!